Nurdoğan ARSLAN ERGÜN
Yeni yıla ‘rekor’ umuduyla başlayan lakin birinci ayı sakin geçiren turizm kesimi, 2023’te 60 milyon ziyaretçi ve 56 milyar dolar gelir hedefliyor. Turizmde dönüşüm senaryoları, 2033 yılı için 120 milyar dolar gelir ve 104 milyon ziyaretçi gayesi ortaya koyuyor. Pandemi gibisi bir durum yaşanmazsa 2023 maksadının kolayca tutturulması beklenirken, işçilik ve güç üzere maliyet artışları karlılığı aşağıya çekiyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine bakılırsa geçen yıl Türkiye’ye 51.5 milyon ziyaretçi gelirken 46 milyar dolar turizm geliri elde edildi. Cumhuriyet’in 100’üncü yılının turizmde tepe yılı olmasını bekleyen dal profesyonelleri, “Bu yıl rekorların kârlılığa ne kadar yansıyacağı” sorusuna “Maliyet enflasyonu ile ne ölçüde başa çıkabileceğimize bağlı” yanıtını veriyor.
Konaklama vergisi etkiler
Sektör masraflarının 2022 yılında yüzde 100’ler düzeyinde artış gösterdiğine işaret eden Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (TTYD) Lideri Oya Narin, “Özellikle güç, işçi ve yiyecek-içecek maliyetlerindeki enflasyon yavaşlarsa, bu yıl gelir ve ziyaretçi sayısı seviyesinde bir kârlılık artışına ulaşmamız mümkün olabilir” dedi. Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Lideri Firuz Bağlıkaya, “Bu yıl devreye giren konaklama vergisi ve TGA’ya ciro üzerinden ödenen katkı hissesi da kârlılıkları düşüren etmenler ortasına girdi” dedi.
Kişi başı harcama düşük kaldı
Her ne kadar turizm kesimi 2022’de gelen turist sayısı bakımından ABD, İtalya, Yunanistan üzere ülkeleri geride bırakarak sıralamada üçüncü olsa da doluluk artışının gelirlere tam olarak yansımadığı görülüyor. Kişi başı harcamaların 830 dolarlardan bin 300 dolarlara çıkması gerekiyor. TÜRSAB Lideri Bağlıkaya, “Özellikle 2022 yılının birinci dokuz aylık periyoduna bakıldığında Akdeniz çanağındaki en büyük rakibimiz İspanya’da yabancı ziyaretçilerin gecelik kişi başı ortalama harcanması 169 euro, Yunanistan’ın ki 130 euro, İtalya’nın ki 120 euro seviyesindeyken, Türkiye’de bu sayı TÜİK tarafınca yapılan revizyona karşın 90 dolar oldu” dedi. Oda fiyatları ve gelirlerde bir artış olduğunu söyleyen Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Lideri Müberra Eresin, “Ancak doluluklarımız artarken, gelirlerdeki artışın tıpkı seviyede olmaması sektörü zorluyor. Maliyetlerimizdeki yüksek artışları da göz önünde bulundurmak gerek. Bütün dünyada artan maliyetlerin de yansıması olarak ortalama oda fiyatları yükselmeye devam ediyor. Artan maliyetler konaklama sektörünün önündeki en kıymetli sorun” dedi.
Turizm 12 aya yayılsın istihdam arttırılsın
Cumartesi günü Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile bir ortaya gelen kesim temsilcileri, turizmin 12 aya yayılarak istihdamı artıracak adımlar atılması gerektiğini anlattılar. Toplantıyı kıymetlendiren TTYD Lideri Oya Narin, “En kıymetli gündem hususlarından biri istihdamın 12 aya yayılması için, turizmin dönem dışına çıkması için neler yapılabilir konusuydu” derken, TÜROB Lideri Müberra Eresin de “görüşmede turizmde, sürdürülebilir kalkınma maksatları ve önümüzdeki periyoda yönelik beklentiler değerlendirildi” bilgisini verdi.
TÜROB: Yatırımlar Anadolu’da teşvik edilsin
Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Lideri Müberra Eresin, “Ülke iktisadına katkısı büyük olan, ithalatın neredeyse sıfır olduğu, gerçek ihracatçı olan turizm desteklenmeli” dedi. Pandemi daha sonrası Türkiye’nin, kent bazında da İstanbul ve Antalya’nın dünya turizm sahnesine hayli önemli bir dönüş yaptığını söz eden Eresin, şunları söylemiş oldu: “Otel yatırımlarında önemli bir geri dönüş başladı. Bölümdeki yatırımları olumlu değerlendirmekle birlikte Antalya ve İstanbul’un hâlâ en çok yatırım talebi alan yerler olması hayli tercih ettiğimiz bir durum değil. Anadolu’daki yatırımlar için daha fazla teşvik verilmesi gerekiyor.”
TÜRSAB: Bölümün ağır uğraşı muvaffakiyet getiriyor
Cumhuriyetin 100’üncü yılı olan 2023 yılına turizmde kıymetli maksatlarla girildiğini söyleyen Türkiye Cins Operatörleri Birliği (TÜRSAB) Lideri Firuz Bağlıkaya, “2023 yılında tıp operatörü ve seyahat acentalarımızın ağır tanıtım ve pazarlama çalışmaları sonucunda başarılı bir yıl geçireceğimizi düşünüyoruz” dedi. Türkiye’ye gelen ziyaretçilerin yaklaşık yüzde 75’inin çeşit operatörleri ve seyahat acentaları vasıtasıyla geldiğini kaydeden Bağlıkaya, şu biçimde devam etti: “Türk turizminin 2023 performansı, seyahat acentaları ve cins operatörlerinin göstereceği performansa bağlı.”
TTYD: Yüksek gelir getiren modlara geçmeliyiz
Sektördeki olumlu gelişmelerin yalnızca kârlılık değil istihdama da olumlu yansıyacağını söyleyen Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (TTYD) Lideri Oya Narin, “Turizmde kapsamlı bir yapısal dönüşümü tamamlamamız gerekiyor. Kongre, sıhhat, 3. yaş turizmi ve turizm rezidansları üzere yüksek gelir getiren ve dönemi uzatan modlarda geçiş sağlanması durumunda orta ve uzun amaçlarımıza epey daha emin adımlarla yürüyebileceğiz” dedi. Narin, “Sektör, Avrupa’daki rakiplerine nazaran fiyat avantajını koruyacak. Bu çerçevede Türkiye’de oda fiyatlarındaki euro bazında artışın turizm gelirlerinde de artışa dönüşmesini umuyoruz” dedi.
Yeni yıla ‘rekor’ umuduyla başlayan lakin birinci ayı sakin geçiren turizm kesimi, 2023’te 60 milyon ziyaretçi ve 56 milyar dolar gelir hedefliyor. Turizmde dönüşüm senaryoları, 2033 yılı için 120 milyar dolar gelir ve 104 milyon ziyaretçi gayesi ortaya koyuyor. Pandemi gibisi bir durum yaşanmazsa 2023 maksadının kolayca tutturulması beklenirken, işçilik ve güç üzere maliyet artışları karlılığı aşağıya çekiyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine bakılırsa geçen yıl Türkiye’ye 51.5 milyon ziyaretçi gelirken 46 milyar dolar turizm geliri elde edildi. Cumhuriyet’in 100’üncü yılının turizmde tepe yılı olmasını bekleyen dal profesyonelleri, “Bu yıl rekorların kârlılığa ne kadar yansıyacağı” sorusuna “Maliyet enflasyonu ile ne ölçüde başa çıkabileceğimize bağlı” yanıtını veriyor.
Konaklama vergisi etkiler
Sektör masraflarının 2022 yılında yüzde 100’ler düzeyinde artış gösterdiğine işaret eden Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (TTYD) Lideri Oya Narin, “Özellikle güç, işçi ve yiyecek-içecek maliyetlerindeki enflasyon yavaşlarsa, bu yıl gelir ve ziyaretçi sayısı seviyesinde bir kârlılık artışına ulaşmamız mümkün olabilir” dedi. Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Lideri Firuz Bağlıkaya, “Bu yıl devreye giren konaklama vergisi ve TGA’ya ciro üzerinden ödenen katkı hissesi da kârlılıkları düşüren etmenler ortasına girdi” dedi.
Kişi başı harcama düşük kaldı
Her ne kadar turizm kesimi 2022’de gelen turist sayısı bakımından ABD, İtalya, Yunanistan üzere ülkeleri geride bırakarak sıralamada üçüncü olsa da doluluk artışının gelirlere tam olarak yansımadığı görülüyor. Kişi başı harcamaların 830 dolarlardan bin 300 dolarlara çıkması gerekiyor. TÜRSAB Lideri Bağlıkaya, “Özellikle 2022 yılının birinci dokuz aylık periyoduna bakıldığında Akdeniz çanağındaki en büyük rakibimiz İspanya’da yabancı ziyaretçilerin gecelik kişi başı ortalama harcanması 169 euro, Yunanistan’ın ki 130 euro, İtalya’nın ki 120 euro seviyesindeyken, Türkiye’de bu sayı TÜİK tarafınca yapılan revizyona karşın 90 dolar oldu” dedi. Oda fiyatları ve gelirlerde bir artış olduğunu söyleyen Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Lideri Müberra Eresin, “Ancak doluluklarımız artarken, gelirlerdeki artışın tıpkı seviyede olmaması sektörü zorluyor. Maliyetlerimizdeki yüksek artışları da göz önünde bulundurmak gerek. Bütün dünyada artan maliyetlerin de yansıması olarak ortalama oda fiyatları yükselmeye devam ediyor. Artan maliyetler konaklama sektörünün önündeki en kıymetli sorun” dedi.
Turizm 12 aya yayılsın istihdam arttırılsın
Cumartesi günü Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile bir ortaya gelen kesim temsilcileri, turizmin 12 aya yayılarak istihdamı artıracak adımlar atılması gerektiğini anlattılar. Toplantıyı kıymetlendiren TTYD Lideri Oya Narin, “En kıymetli gündem hususlarından biri istihdamın 12 aya yayılması için, turizmin dönem dışına çıkması için neler yapılabilir konusuydu” derken, TÜROB Lideri Müberra Eresin de “görüşmede turizmde, sürdürülebilir kalkınma maksatları ve önümüzdeki periyoda yönelik beklentiler değerlendirildi” bilgisini verdi.
TÜROB: Yatırımlar Anadolu’da teşvik edilsin
Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Lideri Müberra Eresin, “Ülke iktisadına katkısı büyük olan, ithalatın neredeyse sıfır olduğu, gerçek ihracatçı olan turizm desteklenmeli” dedi. Pandemi daha sonrası Türkiye’nin, kent bazında da İstanbul ve Antalya’nın dünya turizm sahnesine hayli önemli bir dönüş yaptığını söz eden Eresin, şunları söylemiş oldu: “Otel yatırımlarında önemli bir geri dönüş başladı. Bölümdeki yatırımları olumlu değerlendirmekle birlikte Antalya ve İstanbul’un hâlâ en çok yatırım talebi alan yerler olması hayli tercih ettiğimiz bir durum değil. Anadolu’daki yatırımlar için daha fazla teşvik verilmesi gerekiyor.”
TÜRSAB: Bölümün ağır uğraşı muvaffakiyet getiriyor
Cumhuriyetin 100’üncü yılı olan 2023 yılına turizmde kıymetli maksatlarla girildiğini söyleyen Türkiye Cins Operatörleri Birliği (TÜRSAB) Lideri Firuz Bağlıkaya, “2023 yılında tıp operatörü ve seyahat acentalarımızın ağır tanıtım ve pazarlama çalışmaları sonucunda başarılı bir yıl geçireceğimizi düşünüyoruz” dedi. Türkiye’ye gelen ziyaretçilerin yaklaşık yüzde 75’inin çeşit operatörleri ve seyahat acentaları vasıtasıyla geldiğini kaydeden Bağlıkaya, şu biçimde devam etti: “Türk turizminin 2023 performansı, seyahat acentaları ve cins operatörlerinin göstereceği performansa bağlı.”
TTYD: Yüksek gelir getiren modlara geçmeliyiz
Sektördeki olumlu gelişmelerin yalnızca kârlılık değil istihdama da olumlu yansıyacağını söyleyen Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (TTYD) Lideri Oya Narin, “Turizmde kapsamlı bir yapısal dönüşümü tamamlamamız gerekiyor. Kongre, sıhhat, 3. yaş turizmi ve turizm rezidansları üzere yüksek gelir getiren ve dönemi uzatan modlarda geçiş sağlanması durumunda orta ve uzun amaçlarımıza epey daha emin adımlarla yürüyebileceğiz” dedi. Narin, “Sektör, Avrupa’daki rakiplerine nazaran fiyat avantajını koruyacak. Bu çerçevede Türkiye’de oda fiyatlarındaki euro bazında artışın turizm gelirlerinde de artışa dönüşmesini umuyoruz” dedi.