LVIV, Ukrayna — Lviv’deki eski Mecdelli Meryem Katolik kilisesinin yan duvarına yıllarca kimse dikkat etmedi. Ne de olsa, lekeli fayansların 1960’larda bir Sovyet tadilatından kalma kalıp kaplı sıva ve boya katmanlarını kapladığı tuvaletlerin yeriydi.
Ancak dört yıl önce, eskiden kilise olan bir kültür merkezinin yeni yönetimi, kendi tadilatlarının ortasında, söylentili bir gizli sanat eseri aramaya başladı. Tuvaletleri söküp boya ve sıva katmanlarını özenle çıkardıktan sonra, yaralı, asırlık bir başyapıt ortaya çıkmaya başladı – Polonyalı sanatçı Jan Henryk de Rosen’in dramatik bir duvar resmi.
Org, oda ve senfonik müzik konser salonunun yanı sıra bir arka galeriye sahip olan Organ Hall’un eş direktörü Teras Demko, “Bu güzel şaheser on yıllar boyunca saklandı” dedi. “Sovyet rejimi sırasında, kutsal dünyayla bağlantılı her şeyden bahsetmeyi saklamaya çalıştılar.”
Koronavirüs pandemisi sınırlı katılım ve Rus işgali merkezi kısa süreliğine kapanmaya zorladı. Etkilenen doğudan bu nispeten güvenli batı şehrine kaçan on binlerce insanın gelişiyle yeniden açılması, yeniden keşfedilen duvar resmine yepyeni bir izleyici kazandırıyor. Deko Bey, savaşın ortasında “hayatın bir kısmı hayatın bir parçası” biletlerini ücretsiz veya indirimli olarak sunan Organ Salonu’nun, dedi.
De Rosen, çalışmalarında balmumu ile karıştırılmış, alkolle inceltilmiş pigment kullanmıştır. 1920’lerin sonlarında veya 1930’ların başlarında boyanmış bu resimde, stilize edilmiş bir İsa, Aziz John tarafından vaftiz edilirken, diğer öğrenciler kıyıdan izliyor.
Kadın ve erkek tuvaletlerinin bir bölmeyle ayrıldığı duvar resminin ortasından beyaz bir çizgi geçiyor ve işin bir kısmını yok ediyor. Ancak de Rosen’in gerçek hayattaki modellerden boyanmış tipik etkileyici yüzlerinin ve Ürdün Nehri’ni betimleyen kıvrımlı çizgilerinin izleri duruyor ve duvar resmini çevreleyen ve tonozlu tavanı süsleyen altın varak hala parlıyor.
Kilise ilk olarak 17. yüzyıldan kalma bir kilisenin yerine inşa edilmiş, daha sonra 1920’lerin başında yıkılmış ve daha sonra yenilenmiştir. 1960’larda, şimdiki Ukrayna resmi olarak ateist Sovyetler Birliği’nin bir parçasıyken, kilise kapatılan binlerce kişiden biriydi.
1982 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde vefat eden De Rosen, 20. yüzyılın dini arka dünyasının en önemli ressamlarından biriydi. İtalya’daki papalık yazlık evinde duvar resimleri yapmakla görevlendirildi ve Lviv’deki Ermeni katedralinin içini kaplayan arka nouveau etkileriyle dramatik freskler yaptı.
Versailles barış konferansında tercüman olarak görev yapan Birinci Dünya Savaşı gazisi De Rosen, savaşın yeniden patlak vermesiyle 1939’da Amerika Birleşik Devletleri’ne göç etti.
Amerika Birleşik Devletleri’nde Washington DC’deki Katolik Amerika Üniversitesi’nde arka öğretmenliği yaptı. Diğer çalışmalarının yanı sıra San Francisco’daki Grace Katedrali’nin duvar resimlerini yaptı. Washington’daki Immaculate Conception Ulusal Mabedi Bazilikası’ndaki tavan mozaiği, dünyadaki türünün en büyüklerinden biri olarak kabul edilir.
Sayın Demko, kültür merkezinin duvar resmini orijinal canlı renklerine döndürmek gibi bir planı olmadığını söyledi. Bunun, Rusya’nın Ukrayna’nın mirasını silmeye yönelik geçmişteki girişimlerinin ve bunu tekrar yapma konusundaki mevcut çabalarının bir hatırlatıcısı olduğunu söyledi.
“Burası kutsal bir işlev görmüyor, bu yüzden bir ikon gibi boyanmasına gerek yok” dedi. “Hikayeyi anlatmalı ki bir daha olmasın.”
-
Ancak dört yıl önce, eskiden kilise olan bir kültür merkezinin yeni yönetimi, kendi tadilatlarının ortasında, söylentili bir gizli sanat eseri aramaya başladı. Tuvaletleri söküp boya ve sıva katmanlarını özenle çıkardıktan sonra, yaralı, asırlık bir başyapıt ortaya çıkmaya başladı – Polonyalı sanatçı Jan Henryk de Rosen’in dramatik bir duvar resmi.
Org, oda ve senfonik müzik konser salonunun yanı sıra bir arka galeriye sahip olan Organ Hall’un eş direktörü Teras Demko, “Bu güzel şaheser on yıllar boyunca saklandı” dedi. “Sovyet rejimi sırasında, kutsal dünyayla bağlantılı her şeyden bahsetmeyi saklamaya çalıştılar.”
Koronavirüs pandemisi sınırlı katılım ve Rus işgali merkezi kısa süreliğine kapanmaya zorladı. Etkilenen doğudan bu nispeten güvenli batı şehrine kaçan on binlerce insanın gelişiyle yeniden açılması, yeniden keşfedilen duvar resmine yepyeni bir izleyici kazandırıyor. Deko Bey, savaşın ortasında “hayatın bir kısmı hayatın bir parçası” biletlerini ücretsiz veya indirimli olarak sunan Organ Salonu’nun, dedi.
De Rosen, çalışmalarında balmumu ile karıştırılmış, alkolle inceltilmiş pigment kullanmıştır. 1920’lerin sonlarında veya 1930’ların başlarında boyanmış bu resimde, stilize edilmiş bir İsa, Aziz John tarafından vaftiz edilirken, diğer öğrenciler kıyıdan izliyor.
Kadın ve erkek tuvaletlerinin bir bölmeyle ayrıldığı duvar resminin ortasından beyaz bir çizgi geçiyor ve işin bir kısmını yok ediyor. Ancak de Rosen’in gerçek hayattaki modellerden boyanmış tipik etkileyici yüzlerinin ve Ürdün Nehri’ni betimleyen kıvrımlı çizgilerinin izleri duruyor ve duvar resmini çevreleyen ve tonozlu tavanı süsleyen altın varak hala parlıyor.
Kilise ilk olarak 17. yüzyıldan kalma bir kilisenin yerine inşa edilmiş, daha sonra 1920’lerin başında yıkılmış ve daha sonra yenilenmiştir. 1960’larda, şimdiki Ukrayna resmi olarak ateist Sovyetler Birliği’nin bir parçasıyken, kilise kapatılan binlerce kişiden biriydi.
1982 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde vefat eden De Rosen, 20. yüzyılın dini arka dünyasının en önemli ressamlarından biriydi. İtalya’daki papalık yazlık evinde duvar resimleri yapmakla görevlendirildi ve Lviv’deki Ermeni katedralinin içini kaplayan arka nouveau etkileriyle dramatik freskler yaptı.
Versailles barış konferansında tercüman olarak görev yapan Birinci Dünya Savaşı gazisi De Rosen, savaşın yeniden patlak vermesiyle 1939’da Amerika Birleşik Devletleri’ne göç etti.
Amerika Birleşik Devletleri’nde Washington DC’deki Katolik Amerika Üniversitesi’nde arka öğretmenliği yaptı. Diğer çalışmalarının yanı sıra San Francisco’daki Grace Katedrali’nin duvar resimlerini yaptı. Washington’daki Immaculate Conception Ulusal Mabedi Bazilikası’ndaki tavan mozaiği, dünyadaki türünün en büyüklerinden biri olarak kabul edilir.
Sayın Demko, kültür merkezinin duvar resmini orijinal canlı renklerine döndürmek gibi bir planı olmadığını söyledi. Bunun, Rusya’nın Ukrayna’nın mirasını silmeye yönelik geçmişteki girişimlerinin ve bunu tekrar yapma konusundaki mevcut çabalarının bir hatırlatıcısı olduğunu söyledi.
“Burası kutsal bir işlev görmüyor, bu yüzden bir ikon gibi boyanmasına gerek yok” dedi. “Hikayeyi anlatmalı ki bir daha olmasın.”
-