İskelet ekiplerle çalışan doktorlar ve hemşireler, uzuvları ve hayatları kurtarmak için yarışıyor. Genellikle 24 saat çalışan sağlık personeli için acımasız bir rutin. Ve tüm uzuvlar kurtarılamaz.
İle Michael Schwirtz
Fotoğraflar: Lynsey Addario
18 Mayıs 2022
KRAMATORSK, Ukrayna — Rus kuvvetlerinin işgalinden günler sonra, genç bir kalp damar cerrahı olan Yaroslav Bohak, bir meslektaşı doğudan umutsuz bir çağrı yaparak yardıma gelmesi için yalvardığında, ailesiyle birlikte Batı Ukrayna’nın göreceli güvenliğindeydi.
Arkadaşı, birçok doktorun savaştan kaçtığını ve hastanedeki koşulların, ağır yaralı askerleri kurtarmak için onları onarmaya çalışmak yerine uzuvları kesmeye devam eden cerrahlarla, geçmiş bir savaş dönemini andırdığını söyledi.
Dr. Bohak, Kramatorsk’ta bir hastanenin ameliyathanesinde dururken, “Beni aradı ve gençlerin kollarını artık kesemeyeceğini söyledi” dedi. “Buraya geldiğimde ilk gün ameliyat oldum.”
Rus kuvvetleri doğu Ukrayna’yı topçu, hava saldırıları ve roket saldırılarının bir karışımıyla döverken, birçoğu daha yoksul, kırsal alanlarda bulunan cephe hastaneleri boğulmuş durumda. Doktorlar ve hemşireler şiddetten kaçtığı için ciddi şekilde yetersiz personel veya tamamen terk edildiler.
67 yaşındaki Ludmila, Lyman yakınlarındaki Drobishevo köyündeki evinin yakınında meydana gelen patlamanın ardından bir şehir hastanesine kaldırıldı.
Yaralı askerler, Donbas’taki cepheden bir askeri hastaneye getiriliyor.
Yaralı Ukraynalı askerler, Zaporizhzhia’daki askeri hastanenin acil triyaj alanında tedavi ediliyor.
Rus kuvvetlerinin kanlı bir taarruz yürüttüğü Donbas bölgesindeki bir sanayi şehri olan Kramatorsk yakınlarında, hastanenin duvarları gün boyu şiddetli çatışmalarla sallanıyor. Kum torbasıyla güçlendirilmiş acil servise düzenli bir ambulans akışı geliyor, birçoğu hayati tehlike arz eden yaraları olan askerleri ve sivilleri taşıyor.
Ancak hastanede bir iskelet ekibi görev yapıyor. Kıdemli hemşire Tatyana Bakaeva, 10 doktorundan sadece ikisinin kaldığını, 24 saat vardiyalı çalışan altı hemşirenin yardımıyla, yalnızca bir gün dinlenmek üzere kaldığını söyledi. (Hastane yetkilileri güvenlik nedeniyle adının yayınlanmamasını istedi).
Bayan Bakaeva, “Yalnızca en sabırlı olanlar kaldı” dedi. “İnsanlar korkuyor, ne yapabilirsiniz?”
Donbas’ta da benzer bir hikaye var: Yaralı bineklerin sayısı arttıkça daha fazla doktor ve hemşireye duyulan ihtiyaç daha da keskinleşiyor.
28 yaşındaki Ukraynalı asker Nazar, Donetsk bölgesinde Rus birliklerine karşı savaşırken, Zaporizhzhia’daki bir askeri hastanede bombardımanda yaralanır.
Askeri hastanede bir odada kum torbaları ve karartılmış pencereler.
Başhemşire Natalia Arkhipova, Zaporizhzhia’daki askeri hastanede yaralı askerleri tedavi eden bir dizi uzun günün ardından dinleniyor.
Avdiivka’da tam ön saflarda, kalan tek cerrah ve hastane tıbbi direktörü, aylarca acil serviste kaldıklarını ve bombardıman sırasında bakkala hızlı atılmalar dışında asla ayrılmadıklarını anlattı. Kramatorsk’un hemen kuzeyinde, ufukta savaş dumanlarının görülebildiği bir şehir olan Sloviansk’ta, hastane personelinin sadece üçte biri kalıyor.
Bakhmut şehri, doğudan ve kuzeyden gelen Rus kuvvetleri arasında bir kavşakta oturuyor. Orada ambulanslar askeri hastanenin küçük bir avlusunu sıkıştırıyor ve acil servis neredeyse her zaman dolu.
Yaralı askerlerin ve sivillerin savaş bölgelerinden acil tahliyesini koordine eden Svitlana Druzenko, “Hiç kimse savaşa hazırlanmaz ve bu bölge bu kadar çok yaralıyla başa çıkabilecek kadar yoğun nüfuslu değildir” dedi. Siviller ve askerler için yaralar aynı çünkü roketler nereye düşeceğini seçmiyor” dedi.
Doğudan gelen yaralıların çoğu, altı büyük hastanesi olan bir milyonluk şehir olan Dnipro’ya getiriliyor. Ancak birçok ön cephe pozisyonundan dört saatlik bir sürüş mesafesindedir. Dnipro’daki Yanık ve Plastik Cerrahi Merkezi’nde cerrah olan Dr. Pavlo Badiul, oradaki hastanelerin de bakım personelinin tükendiğini söyledi.
Merkezin savaş yaralılarıyla dolu olduğunu ve personelin aralıksız çalıştığını söyledi.
Amerikan Plastik Cerrahlar Derneği’nin bir üyesi olan Dr. Badiul, Kaliforniya’da eğitim aldıktan sonra, toplumun ekipman ve tıbbi malzeme haber bülteni aracılığıyla bir çağrıda bulundu. “Hedefe yönelik bir miktar yardım almamıza rağmen, hala çok şey kaybediliyor, yönlendiriliyor veya yanlış yere götürülüyor” dedi.
Birkaç hafta önce Kramatorsk’ın kuzeyindeki bir köye düzenlenen bombalı saldırıda yaralanan 62 yaşındaki Tamara Olenik, Donbas bölgesindeki Kramatorsk’taki hastanede tedavi görüyor.
Birkaç hafta önce bir bombardımanda yaralanan Vladimir Nikiforov, öğle yemeğini Kramatorsk’taki hastanede bekliyor.
Ukraynalı gönüllü askeri sağlık görevlileri, günün erken saatlerinde bir bombardımanda yaralanan Lyudmila’yı tedavi ediyor.
Gönüllüler, boşluğun bir kısmını almak için devreye girdi. Bayan Druzenko, Ukraynalı baş harfleri PDMSh tarafından bilinen gönüllü bir acil sağlık kuruluşu için çalışıyor. Ambulansları ve personeli, hastanelerde ve sarı bölge olarak adlandırılan transfer noktalarında, yaralı askerlerin ambulanslarla alınıp en yakın hastaneye sevk edildiği savaş alanının kenarındaki yerlerde her yerde bulunur.
Tehlikeli bir iş. Geçen hafta, Bayan Druzenko’nun örgütünün Bakhmut’un kuzeyinde kurduğu sarı bölge üssü Rus güçleri tarafından bombalandı.
Druzenko, “Bu alanda sadece insansız hava araçları değil, havacılık da çalışıyor” dedi.
Dr. Bohak da dahil olmak üzere Kramatorsk’taki hastane dışında ameliyat yapan cerrahların çoğu gönüllü. Geldiğinden beri, hastanede neredeyse hiç ampütasyon olmadı.
Dr. Bohak geçen hafta yaptığı ameliyatların cep telefonu videolarını gösterdi. Yanmış ve parçalanmış eti kazarak, kopmuş atardamarları çıkardı ve özenle onları tekrar bir araya getirdi, hasarlı uzuvlara dolaşımı geri kazandırdı, onların ve bağlı oldukları askerlerin kurtarılmasına izin verdi.
“En yakın ciddi klinik, buradan 280 kilometre uzaklıktaki Dnipro’da” dedi. “Oraya varmak zaman alıyor ve uzvunu kurtarmak için çok geç olabilir. Bu yüzden benim gelişim çok önemliydi.”
Ukraynalı bir askeri doktor, bombardımanda ölen bir askerin cesedini kontrol ediyor.
Donbas’taki cepheden yaralı askerler tedavi için getirilirken, silahlar ve teçhizat hastane dışında toplanıyor.
Zaporizhzhia’daki bir askeri hastanede mayın yaralanmasından kurtulan bir asker olan Yuri’yi kutsayan bir papaz.
Yine de tüm uzuvlar kurtarılamaz. Hastanedeki askeri birliğin komutan yardımcısı Eduard Antanovskyy, geçtiğimiz günlerde bir Rus askerinin ciddi bir bacak yarasıyla getirildiğini söyledi. Hastanedeyken, askerin korunması için güvenlik görevlileri sağlandığını söyledi.
Turnike çok uzun süre açık kaldığı için bacağını almak zorunda kaldık” dedi. “İstesek bile bacağını kurtaramazdık. Ona hak ettiği gibi değil, insanca davrandık.”
Beyaz Saray ve diğerlerinden Rusya’nın işgal etmeyi planladığına dair aylarca yapılan uyarılara rağmen, Ukrayna’da siyaset kurumunun büyük bir kısmı ve hatta ordunun bir kısmı da dahil olmak üzere birçok kişi buna inanmayı reddetti. Rus roketleri 24 Şubat’ta Ukrayna şehirlerini vurmaya başladığında, bir kargaşa başlattı. Özellikle hastaneler, savaşın açtığı şiddetli ve zor yaralardan muzdarip hastalardaki ani artışla başa çıkmaya hazırlıksızdı.
İlk hafta, sivil bir travma cerrahı olan Dr. Maksim Kozhemyaka, doğu ve güney Ukrayna’daki askerleri tedavi eden ana merkezlerden biri olan Zaporizhzhia’daki askeri hastaneye yardım etmek için gönüllü oldu. Neredeyse hemen, hastanenin günde 30 ila 40 hastayla dolup taştığını ve ateşli silah yaralanmalarını veya diğer ağır yaralanmaları tedavi etmek için yeterli malzemeye sahip olmadığını söyledi.
Kozhemyaka, hastanenin acil servisinde verdiği bir röportajda, “Bunun olabileceğine inanmadık çünkü her durumda onların tarafında da büyük kayıplar olacağını anlamıştık” dedi. “Ve elbette, bir ülkenin hiçbir rasyonel liderinin bunu yapmayacağını düşündük.”
Acımasız rutini sürdüren hastane çalışanları için kayıplar kişisel hissedebilir ve bazen çok derindir.
Ukraynalılar, günün erken saatlerinde bir hava saldırısında öldürülen 33 yaşındaki asker Ihor Ihoryuk’un cesedini yüklüyor.
Ihor’un botları, sağda, ihtiyacı olabilecek başka bir asker için hastanenin dışına bırakıldı.
Travma cerrahı Dr. Mikhail Glagovych, Kramatorsk’taki bir şehir hastanesindeki ambulans bölmesinde yaralı Ukraynalı asker ve sivillerin transferini bekliyor.
Geçenlerde bir sabah, ambulanslar yolun sadece birkaç mil yukarısındaki bir hava saldırısında yaralanan askerleri taşıyan Sloviansk’taki küçük hastaneye koştu. İçlerinden biri, hastane başhemşiresinin tek çocuğu olan 33 yaşındaki Ihor Ihoryuk’un hırpalanmış cesedini taşıyordu. Hastane personelinin çoğu onu bir işe yaradığından beri tanıyordu.
Bir tohum fabrikasında kendisinin ve yoldaşlarının uyuduğu bir odanın dışında meydana gelen patlamanın şiddeti, kolunu koparmış ve içeriye doğru hızla koşarken hastanenin önündeki asfalta kanı dökülmüştü.
Birkaç saat sonra, Anna adında bir hemşire, yeşil göz kalemi yüzünden aşağı akarak hastaneden çıktı. İhor kurtarılamaz, dedi.
Gözlerimizin önünde büyüdü, dedi gözyaşlarıyla savaşarak.
Ihor’un kara asker botlarını içeren bir kutu tutuyordu. “Artık onlara ihtiyacı olmayacak,” dedi.
Onları hastane girişinden biraz uzakta bir yere götürdü ve kanla ıslanmış bir çift siyah tenis ayakkabısının yanına koydu. Bir gün önce öldürülen bir askere aitler.
Donbas’ta ölüyü taşıdığı anlamına gelen “200” işaretli bir kamyon.
Carlotta Gall, Dnipro, Ukrayna’dan gelen haberlere katkıda bulundu.
-
İle Michael Schwirtz
Fotoğraflar: Lynsey Addario
18 Mayıs 2022
KRAMATORSK, Ukrayna — Rus kuvvetlerinin işgalinden günler sonra, genç bir kalp damar cerrahı olan Yaroslav Bohak, bir meslektaşı doğudan umutsuz bir çağrı yaparak yardıma gelmesi için yalvardığında, ailesiyle birlikte Batı Ukrayna’nın göreceli güvenliğindeydi.
Arkadaşı, birçok doktorun savaştan kaçtığını ve hastanedeki koşulların, ağır yaralı askerleri kurtarmak için onları onarmaya çalışmak yerine uzuvları kesmeye devam eden cerrahlarla, geçmiş bir savaş dönemini andırdığını söyledi.
Dr. Bohak, Kramatorsk’ta bir hastanenin ameliyathanesinde dururken, “Beni aradı ve gençlerin kollarını artık kesemeyeceğini söyledi” dedi. “Buraya geldiğimde ilk gün ameliyat oldum.”
Rus kuvvetleri doğu Ukrayna’yı topçu, hava saldırıları ve roket saldırılarının bir karışımıyla döverken, birçoğu daha yoksul, kırsal alanlarda bulunan cephe hastaneleri boğulmuş durumda. Doktorlar ve hemşireler şiddetten kaçtığı için ciddi şekilde yetersiz personel veya tamamen terk edildiler.
67 yaşındaki Ludmila, Lyman yakınlarındaki Drobishevo köyündeki evinin yakınında meydana gelen patlamanın ardından bir şehir hastanesine kaldırıldı.
Yaralı askerler, Donbas’taki cepheden bir askeri hastaneye getiriliyor.
Yaralı Ukraynalı askerler, Zaporizhzhia’daki askeri hastanenin acil triyaj alanında tedavi ediliyor.
Rus kuvvetlerinin kanlı bir taarruz yürüttüğü Donbas bölgesindeki bir sanayi şehri olan Kramatorsk yakınlarında, hastanenin duvarları gün boyu şiddetli çatışmalarla sallanıyor. Kum torbasıyla güçlendirilmiş acil servise düzenli bir ambulans akışı geliyor, birçoğu hayati tehlike arz eden yaraları olan askerleri ve sivilleri taşıyor.
Ancak hastanede bir iskelet ekibi görev yapıyor. Kıdemli hemşire Tatyana Bakaeva, 10 doktorundan sadece ikisinin kaldığını, 24 saat vardiyalı çalışan altı hemşirenin yardımıyla, yalnızca bir gün dinlenmek üzere kaldığını söyledi. (Hastane yetkilileri güvenlik nedeniyle adının yayınlanmamasını istedi).
Bayan Bakaeva, “Yalnızca en sabırlı olanlar kaldı” dedi. “İnsanlar korkuyor, ne yapabilirsiniz?”
Donbas’ta da benzer bir hikaye var: Yaralı bineklerin sayısı arttıkça daha fazla doktor ve hemşireye duyulan ihtiyaç daha da keskinleşiyor.
28 yaşındaki Ukraynalı asker Nazar, Donetsk bölgesinde Rus birliklerine karşı savaşırken, Zaporizhzhia’daki bir askeri hastanede bombardımanda yaralanır.
Askeri hastanede bir odada kum torbaları ve karartılmış pencereler.
Başhemşire Natalia Arkhipova, Zaporizhzhia’daki askeri hastanede yaralı askerleri tedavi eden bir dizi uzun günün ardından dinleniyor.
Avdiivka’da tam ön saflarda, kalan tek cerrah ve hastane tıbbi direktörü, aylarca acil serviste kaldıklarını ve bombardıman sırasında bakkala hızlı atılmalar dışında asla ayrılmadıklarını anlattı. Kramatorsk’un hemen kuzeyinde, ufukta savaş dumanlarının görülebildiği bir şehir olan Sloviansk’ta, hastane personelinin sadece üçte biri kalıyor.
Bakhmut şehri, doğudan ve kuzeyden gelen Rus kuvvetleri arasında bir kavşakta oturuyor. Orada ambulanslar askeri hastanenin küçük bir avlusunu sıkıştırıyor ve acil servis neredeyse her zaman dolu.
Yaralı askerlerin ve sivillerin savaş bölgelerinden acil tahliyesini koordine eden Svitlana Druzenko, “Hiç kimse savaşa hazırlanmaz ve bu bölge bu kadar çok yaralıyla başa çıkabilecek kadar yoğun nüfuslu değildir” dedi. Siviller ve askerler için yaralar aynı çünkü roketler nereye düşeceğini seçmiyor” dedi.
Doğudan gelen yaralıların çoğu, altı büyük hastanesi olan bir milyonluk şehir olan Dnipro’ya getiriliyor. Ancak birçok ön cephe pozisyonundan dört saatlik bir sürüş mesafesindedir. Dnipro’daki Yanık ve Plastik Cerrahi Merkezi’nde cerrah olan Dr. Pavlo Badiul, oradaki hastanelerin de bakım personelinin tükendiğini söyledi.
Merkezin savaş yaralılarıyla dolu olduğunu ve personelin aralıksız çalıştığını söyledi.
Amerikan Plastik Cerrahlar Derneği’nin bir üyesi olan Dr. Badiul, Kaliforniya’da eğitim aldıktan sonra, toplumun ekipman ve tıbbi malzeme haber bülteni aracılığıyla bir çağrıda bulundu. “Hedefe yönelik bir miktar yardım almamıza rağmen, hala çok şey kaybediliyor, yönlendiriliyor veya yanlış yere götürülüyor” dedi.
Birkaç hafta önce Kramatorsk’ın kuzeyindeki bir köye düzenlenen bombalı saldırıda yaralanan 62 yaşındaki Tamara Olenik, Donbas bölgesindeki Kramatorsk’taki hastanede tedavi görüyor.
Birkaç hafta önce bir bombardımanda yaralanan Vladimir Nikiforov, öğle yemeğini Kramatorsk’taki hastanede bekliyor.
Ukraynalı gönüllü askeri sağlık görevlileri, günün erken saatlerinde bir bombardımanda yaralanan Lyudmila’yı tedavi ediyor.
Gönüllüler, boşluğun bir kısmını almak için devreye girdi. Bayan Druzenko, Ukraynalı baş harfleri PDMSh tarafından bilinen gönüllü bir acil sağlık kuruluşu için çalışıyor. Ambulansları ve personeli, hastanelerde ve sarı bölge olarak adlandırılan transfer noktalarında, yaralı askerlerin ambulanslarla alınıp en yakın hastaneye sevk edildiği savaş alanının kenarındaki yerlerde her yerde bulunur.
Tehlikeli bir iş. Geçen hafta, Bayan Druzenko’nun örgütünün Bakhmut’un kuzeyinde kurduğu sarı bölge üssü Rus güçleri tarafından bombalandı.
Druzenko, “Bu alanda sadece insansız hava araçları değil, havacılık da çalışıyor” dedi.
Dr. Bohak da dahil olmak üzere Kramatorsk’taki hastane dışında ameliyat yapan cerrahların çoğu gönüllü. Geldiğinden beri, hastanede neredeyse hiç ampütasyon olmadı.
Dr. Bohak geçen hafta yaptığı ameliyatların cep telefonu videolarını gösterdi. Yanmış ve parçalanmış eti kazarak, kopmuş atardamarları çıkardı ve özenle onları tekrar bir araya getirdi, hasarlı uzuvlara dolaşımı geri kazandırdı, onların ve bağlı oldukları askerlerin kurtarılmasına izin verdi.
“En yakın ciddi klinik, buradan 280 kilometre uzaklıktaki Dnipro’da” dedi. “Oraya varmak zaman alıyor ve uzvunu kurtarmak için çok geç olabilir. Bu yüzden benim gelişim çok önemliydi.”
Ukraynalı bir askeri doktor, bombardımanda ölen bir askerin cesedini kontrol ediyor.
Donbas’taki cepheden yaralı askerler tedavi için getirilirken, silahlar ve teçhizat hastane dışında toplanıyor.
Zaporizhzhia’daki bir askeri hastanede mayın yaralanmasından kurtulan bir asker olan Yuri’yi kutsayan bir papaz.
Yine de tüm uzuvlar kurtarılamaz. Hastanedeki askeri birliğin komutan yardımcısı Eduard Antanovskyy, geçtiğimiz günlerde bir Rus askerinin ciddi bir bacak yarasıyla getirildiğini söyledi. Hastanedeyken, askerin korunması için güvenlik görevlileri sağlandığını söyledi.
Turnike çok uzun süre açık kaldığı için bacağını almak zorunda kaldık” dedi. “İstesek bile bacağını kurtaramazdık. Ona hak ettiği gibi değil, insanca davrandık.”
Beyaz Saray ve diğerlerinden Rusya’nın işgal etmeyi planladığına dair aylarca yapılan uyarılara rağmen, Ukrayna’da siyaset kurumunun büyük bir kısmı ve hatta ordunun bir kısmı da dahil olmak üzere birçok kişi buna inanmayı reddetti. Rus roketleri 24 Şubat’ta Ukrayna şehirlerini vurmaya başladığında, bir kargaşa başlattı. Özellikle hastaneler, savaşın açtığı şiddetli ve zor yaralardan muzdarip hastalardaki ani artışla başa çıkmaya hazırlıksızdı.
İlk hafta, sivil bir travma cerrahı olan Dr. Maksim Kozhemyaka, doğu ve güney Ukrayna’daki askerleri tedavi eden ana merkezlerden biri olan Zaporizhzhia’daki askeri hastaneye yardım etmek için gönüllü oldu. Neredeyse hemen, hastanenin günde 30 ila 40 hastayla dolup taştığını ve ateşli silah yaralanmalarını veya diğer ağır yaralanmaları tedavi etmek için yeterli malzemeye sahip olmadığını söyledi.
Kozhemyaka, hastanenin acil servisinde verdiği bir röportajda, “Bunun olabileceğine inanmadık çünkü her durumda onların tarafında da büyük kayıplar olacağını anlamıştık” dedi. “Ve elbette, bir ülkenin hiçbir rasyonel liderinin bunu yapmayacağını düşündük.”
Acımasız rutini sürdüren hastane çalışanları için kayıplar kişisel hissedebilir ve bazen çok derindir.
Ukraynalılar, günün erken saatlerinde bir hava saldırısında öldürülen 33 yaşındaki asker Ihor Ihoryuk’un cesedini yüklüyor.
Ihor’un botları, sağda, ihtiyacı olabilecek başka bir asker için hastanenin dışına bırakıldı.
Travma cerrahı Dr. Mikhail Glagovych, Kramatorsk’taki bir şehir hastanesindeki ambulans bölmesinde yaralı Ukraynalı asker ve sivillerin transferini bekliyor.
Geçenlerde bir sabah, ambulanslar yolun sadece birkaç mil yukarısındaki bir hava saldırısında yaralanan askerleri taşıyan Sloviansk’taki küçük hastaneye koştu. İçlerinden biri, hastane başhemşiresinin tek çocuğu olan 33 yaşındaki Ihor Ihoryuk’un hırpalanmış cesedini taşıyordu. Hastane personelinin çoğu onu bir işe yaradığından beri tanıyordu.
Bir tohum fabrikasında kendisinin ve yoldaşlarının uyuduğu bir odanın dışında meydana gelen patlamanın şiddeti, kolunu koparmış ve içeriye doğru hızla koşarken hastanenin önündeki asfalta kanı dökülmüştü.
Birkaç saat sonra, Anna adında bir hemşire, yeşil göz kalemi yüzünden aşağı akarak hastaneden çıktı. İhor kurtarılamaz, dedi.
Gözlerimizin önünde büyüdü, dedi gözyaşlarıyla savaşarak.
Ihor’un kara asker botlarını içeren bir kutu tutuyordu. “Artık onlara ihtiyacı olmayacak,” dedi.
Onları hastane girişinden biraz uzakta bir yere götürdü ve kanla ıslanmış bir çift siyah tenis ayakkabısının yanına koydu. Bir gün önce öldürülen bir askere aitler.
Donbas’ta ölüyü taşıdığı anlamına gelen “200” işaretli bir kamyon.
Carlotta Gall, Dnipro, Ukrayna’dan gelen haberlere katkıda bulundu.
-