Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Doç Dr. Meral Yurtsever, poşet çaylar üzerine araştırma yaptı. Bunun kararında farklı markalarda 11 bardak poşetinin 4’ünde, 11 demlik poşetinin ise tamamında 13 bin mikroplastik modülüne rastlandı.
Doğada çözünmesi yüzseneler sürebilen plastikler bu süreçte boyutları 1 mikrometreyle 5 milimetre içinde bir mikroplastik kesimine dönüşebiliyor. Bu yıl sonuçları Mart ayında açıklanan Hollanda’daki araştırmada, ilk defa insan kanında mikroplastiğe rastlanmıştı. Yapılan çalışmada; kan örneklerinde, içecek şişeler, besin ambalajları ve giysi üretiminde yaygın kullanılan PET plastik, besin ve konut mamüllerinin paketlenmesinde kullanılan polistiren ve plastik poşet imalinde kullanılan polietilen tespit edilmişti.
MİKROPLASTİK PARÇACIKLAR ÇAYA GEÇİYOR
Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Etraf Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Meral Yurtsever, TÜBİTAK projesi kapsamında poşet çayla demleme yapıldığında çaya poşetten mikroplastik geçip geçmediğini araştırdı. Çalışmasında birtakım poşet çaylarda mikroplastiğe rastlayan Yurtsever, “Ortalama olarak bir demlik poşetinden 13 bin mikroplastik parçacığın içeceğimize, yani çaya geçtiğini gördüm. Burada benim incelemede kullandığım teknikle 3 mikrometre boyutuna kadar olan mikroplastik kesimlerini tespit edebiliyoruz. Yani çaya 3 mikrometreyle 5 milimetre içinde 13 bin kadar mikroplastiğin geçtiğini söyleyebiliriz” tabirlerini kullandı.
poşet çay
İNCELENEN 11 DEMLİK POŞETİNİN TAMAMI PLASTİK KATKILI
11 bardak poşetin ve 11 demlik poşetini incelediğini söyleyen Yurtsever, demlik poşetlerinin tamamının plastik ekli dokudan yapıldığını, bardak poşetlerinin 4’ünün yüzde 100 selülozdan imal edildiğini, 7 adedinin ise plastik içerdiğini söylemiş oldu. Bunların yanı sıra Yurtsever, “Benim incelediğim 11 demlik poşetinin tamamının plastik katkılı olduğunu ve bu plastiklerin de polyester, polipropilen, polietilen olduğunu gördüm” dedi.
Çubuk çay
ÇUBUK ÇAYLARA DİKKAT
Son devirde piyasaya çıkan çubuk çaylar hakkında da ikazlarda bulunan Yurtsever, açıklamalarına şunları da ekledi:
“Bir de yeni kuşak, yeni moda poşet çaylar var fakat poşet çay dediğim stick çaylar, kalem çay diye de geçiyor. Baktığımızda bunlar bir çubuk görünümünde ve delikleri var, ortasında de çay var. Bunu tahlil ettiğimizde polipropilen gereç ile kaplanmış olduğunu gördük ve bundan da içeceğimiz çaya plastik salımı oluyor.”
Öte yandan küçük kesimlere bölünse dahi plastiklerin hiç bir özelliğinin değişmediğini vurgulayan Yurtsever, yutulan yahut temas edilen mikroplastiklerin toksik tesire niye olduğunun altını çizdi.
Dökme çaylar tercih edilebilir
DÖKME ÇAYLAR TERCİH EDİLEBİLİR
Poşet çay yerine dökme çay kullanılmasını tavsiye eden Yurtsever, “Tüketicinin aslında hayli ambalaj içermeyen eserlere yönelmesi daha yanlışsız olur. Dökme çayları tercih edebiliriz. Poşet çaylar, tamam pratikliği inkar edilemez ancak hakikaten etrafa ve beşere tesirleri ve yükü olabilir. Yalnızca mikroplastik kirliliği açısından değil. Poşet çayları düşündüğümüzde o ek poşet, etiket, zımba ya da yapıştırıcı, pamuk iplik vs. düşündüğümüzde ekstradan çöp üretmiş oluyoruz lakin dökme çay kullandığımızda direkt onu alıp bir çaydanlıkta demliyoruz” biçiminde konuştu.
“PLASTİK LÜTUF ÜZERE HAYATIMIZA GİRDİ LAKİN ŞU ANDA BAŞA BELA”
İlk üretildiği günden beri hafifçelik, esneklik, dayanıklılık, kolay işlenebilirlik, düzgün elektrik ve ısı yalıtkanlığı ve ucuzluğu üzere çeşitli özelliklerinden dolayı plastiğin mucizevi olarak değerlendirildiğini söyleyen Yurtsever, “Özellikle bundan 70 yıl evvel bu biçimde süratli büyümeyle çok biçimde ömrümüze girmiş plastiklerin üretimi, 1950’lerden 2020’lere gerçek geldiğimizde, 200 kat artarak devam etmiş. Şu anda plastik üretimini düşündüğümüzde 400 milyon tonluk bir üretimden bahsediliyor. Pandemiyle bunun katlanarak arttığını da biliyoruz ancak buna ilaveten bir de 2050’lere gelindiğinde, bunun iki katına çıkacağını da biliyoruz. Lütuf üzere hayatımıza girdi fakat mutlaka şu anda bela durumunda” sözlerini kullandı.
“TEK KULLANIMLIK ESERLERİN BIRAKILMASI GEREK”
Yurtsever, tek kullanımlık plastiklerin kullanmasının bırakılması gerektiğine dikkati çekerek kelamlarını şu biçimde tamamladı:
“Tek kullanımlık mamüllerin büsbütün bırakılması gerektiğini düşünüyorum. Hatta şu andan itibaren bırakmamız gerekiyor zira mevcut haliyle bile etrafımıza yeteri kadar plastiği yaydık, saçtık, dağıttık. Bu haliyle bile tabiatın kendini temizlemesi imkansız. Uzun vadede düşündüğümüzde şu anki yaptığımız kirliliğin faturası aslında gelecek kuşaklara kesilmiş vaziyette. O yüzden bırakmamız gerekiyor. Plastikler, etrafta yok olan, biten, eriyen çözünen bir şey değil, kalıcı bir şey. O yüzden de birçoğunun tabiatta yüzseneler boyunca hiç bozulmadan kalabilme ihtimalleri var. Bırakabildiğimiz kadarını bırakmalıyız. Bilhassa tek kullanımlık eserlerden başlamalıyız.”
Doğada çözünmesi yüzseneler sürebilen plastikler bu süreçte boyutları 1 mikrometreyle 5 milimetre içinde bir mikroplastik kesimine dönüşebiliyor. Bu yıl sonuçları Mart ayında açıklanan Hollanda’daki araştırmada, ilk defa insan kanında mikroplastiğe rastlanmıştı. Yapılan çalışmada; kan örneklerinde, içecek şişeler, besin ambalajları ve giysi üretiminde yaygın kullanılan PET plastik, besin ve konut mamüllerinin paketlenmesinde kullanılan polistiren ve plastik poşet imalinde kullanılan polietilen tespit edilmişti.
MİKROPLASTİK PARÇACIKLAR ÇAYA GEÇİYOR
Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Etraf Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Meral Yurtsever, TÜBİTAK projesi kapsamında poşet çayla demleme yapıldığında çaya poşetten mikroplastik geçip geçmediğini araştırdı. Çalışmasında birtakım poşet çaylarda mikroplastiğe rastlayan Yurtsever, “Ortalama olarak bir demlik poşetinden 13 bin mikroplastik parçacığın içeceğimize, yani çaya geçtiğini gördüm. Burada benim incelemede kullandığım teknikle 3 mikrometre boyutuna kadar olan mikroplastik kesimlerini tespit edebiliyoruz. Yani çaya 3 mikrometreyle 5 milimetre içinde 13 bin kadar mikroplastiğin geçtiğini söyleyebiliriz” tabirlerini kullandı.
poşet çay
İNCELENEN 11 DEMLİK POŞETİNİN TAMAMI PLASTİK KATKILI
11 bardak poşetin ve 11 demlik poşetini incelediğini söyleyen Yurtsever, demlik poşetlerinin tamamının plastik ekli dokudan yapıldığını, bardak poşetlerinin 4’ünün yüzde 100 selülozdan imal edildiğini, 7 adedinin ise plastik içerdiğini söylemiş oldu. Bunların yanı sıra Yurtsever, “Benim incelediğim 11 demlik poşetinin tamamının plastik katkılı olduğunu ve bu plastiklerin de polyester, polipropilen, polietilen olduğunu gördüm” dedi.
Çubuk çay
ÇUBUK ÇAYLARA DİKKAT
Son devirde piyasaya çıkan çubuk çaylar hakkında da ikazlarda bulunan Yurtsever, açıklamalarına şunları da ekledi:
“Bir de yeni kuşak, yeni moda poşet çaylar var fakat poşet çay dediğim stick çaylar, kalem çay diye de geçiyor. Baktığımızda bunlar bir çubuk görünümünde ve delikleri var, ortasında de çay var. Bunu tahlil ettiğimizde polipropilen gereç ile kaplanmış olduğunu gördük ve bundan da içeceğimiz çaya plastik salımı oluyor.”
Öte yandan küçük kesimlere bölünse dahi plastiklerin hiç bir özelliğinin değişmediğini vurgulayan Yurtsever, yutulan yahut temas edilen mikroplastiklerin toksik tesire niye olduğunun altını çizdi.
Dökme çaylar tercih edilebilir
DÖKME ÇAYLAR TERCİH EDİLEBİLİR
Poşet çay yerine dökme çay kullanılmasını tavsiye eden Yurtsever, “Tüketicinin aslında hayli ambalaj içermeyen eserlere yönelmesi daha yanlışsız olur. Dökme çayları tercih edebiliriz. Poşet çaylar, tamam pratikliği inkar edilemez ancak hakikaten etrafa ve beşere tesirleri ve yükü olabilir. Yalnızca mikroplastik kirliliği açısından değil. Poşet çayları düşündüğümüzde o ek poşet, etiket, zımba ya da yapıştırıcı, pamuk iplik vs. düşündüğümüzde ekstradan çöp üretmiş oluyoruz lakin dökme çay kullandığımızda direkt onu alıp bir çaydanlıkta demliyoruz” biçiminde konuştu.
“PLASTİK LÜTUF ÜZERE HAYATIMIZA GİRDİ LAKİN ŞU ANDA BAŞA BELA”
İlk üretildiği günden beri hafifçelik, esneklik, dayanıklılık, kolay işlenebilirlik, düzgün elektrik ve ısı yalıtkanlığı ve ucuzluğu üzere çeşitli özelliklerinden dolayı plastiğin mucizevi olarak değerlendirildiğini söyleyen Yurtsever, “Özellikle bundan 70 yıl evvel bu biçimde süratli büyümeyle çok biçimde ömrümüze girmiş plastiklerin üretimi, 1950’lerden 2020’lere gerçek geldiğimizde, 200 kat artarak devam etmiş. Şu anda plastik üretimini düşündüğümüzde 400 milyon tonluk bir üretimden bahsediliyor. Pandemiyle bunun katlanarak arttığını da biliyoruz ancak buna ilaveten bir de 2050’lere gelindiğinde, bunun iki katına çıkacağını da biliyoruz. Lütuf üzere hayatımıza girdi fakat mutlaka şu anda bela durumunda” sözlerini kullandı.
“TEK KULLANIMLIK ESERLERİN BIRAKILMASI GEREK”
Yurtsever, tek kullanımlık plastiklerin kullanmasının bırakılması gerektiğine dikkati çekerek kelamlarını şu biçimde tamamladı:
“Tek kullanımlık mamüllerin büsbütün bırakılması gerektiğini düşünüyorum. Hatta şu andan itibaren bırakmamız gerekiyor zira mevcut haliyle bile etrafımıza yeteri kadar plastiği yaydık, saçtık, dağıttık. Bu haliyle bile tabiatın kendini temizlemesi imkansız. Uzun vadede düşündüğümüzde şu anki yaptığımız kirliliğin faturası aslında gelecek kuşaklara kesilmiş vaziyette. O yüzden bırakmamız gerekiyor. Plastikler, etrafta yok olan, biten, eriyen çözünen bir şey değil, kalıcı bir şey. O yüzden de birçoğunun tabiatta yüzseneler boyunca hiç bozulmadan kalabilme ihtimalleri var. Bırakabildiğimiz kadarını bırakmalıyız. Bilhassa tek kullanımlık eserlerden başlamalıyız.”